Η προστατίτιδα είναι μια φλεγμονή του προστάτη από τις συχνότερες παθήσεις του άνδρα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική ταλαιπωρία, άσκοπη χρήση αντιβιοτικών και πειραματικών θεραπειών και τελικά καμία λύση του προβλήματος με συνοδή ψυχολογική επιβάρυνση. Η διάγνωσή της είναι σχετικά απλή, απαιτεί όμως υπεύθυνη και έμπειρη αντιμετώπιση.
Διακρίνεται σε 4 κατηγορίες: την οξεία βακτηριακή, χρονία βακτηριακή και χρονία μη βακτηριακή (σύνδρομο πυελικού άλγους). Να τονίσουμε ότι η βακτηριακή προστατίτιδα, αυτή δηλαδή που προκαλείται από μικρόβιο έχει μια συχνότητα του 5%, ενώ η μεγίστη πλειονότητα των προστατίτιδων είναι χωρίς μικρόβιο.
Η κατηγορία Ι, η οξεία βακτηριακή προστατίτιδα, χαρακτηρίζεται από οξεία βακτηριακή λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος.
Η κατηγορία ΙΙ, η χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα, είναι μια επίμονη βακτηριακή λοίμωξη του προστάτη που οδηγεί σε υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος που προκαλούνται από το ίδιο βακτηριακό στέλεχος.
Η κατηγορία III, χρόνια προστατίτιδα/σύνδρομο χρόνιου πυελικού πόνου, χαρακτηρίζεται από συμπτώματα χρόνιου πυελικού πόνου απουσία ουρολοίμωξης. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν χαρακτηριστικό ουρογεννητικό πόνο, ούρηση και σεξουαλική δυσλειτουργία που μειώνουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Υπάρχουν δύο υποτύποι. Η φλεγμονώδης χρόνια προστατίτιδα/σύνδρομο χρόνιου πυελικού πόνου σχετίζεται με λευκοκύτταρα στο εκφρασμένο προστατικό υγρό, στα ούρα μετά το μασάζ του προστάτη ή στο σπερματικό υγρό. Μη φλεγμονώδης χρόνια προστατίτιδα/σύνδρομο χρόνιου πυελικού πόνου χωρίς ένδειξη ουρογεννητικής φλεγμονής.
Η κατηγορία IV, η ασυμπτωματική φλεγμονώδης προστατίτιδα, εμφανίζεται σε ασθενείς που δεν έχουν συμπτώματα αλλά έχουν τεκμηριωμένη φλεγμονή στον προστατικό ιστό ή στο σπερματικό τους υγρό. Για παράδειγμα, η πιο κοινή φλεγμονή του προστάτη («προστατίτιδα» όπως διαγιγνώσκεται από παθολόγους) αντιπροσωπεύει την πιο κοινή καλοήθη πάθηση που εντοπίζεται σε άνδρες που οδηγούν σε περιττές βιοψίες για την αξιολόγηση πιθανού καρκίνου του προστάτη.
Η οξεία προστατίτιδα μπορεί να προκαλέσει πέρα από έντονη πόνο και καύσο κατά την ούρηση και σοβαρά συμπτώματα, όπως υψηλό πυρετό, αδυναμία ούρησης ή μέχρι και εικόνα σήψης, που ίσως απαιτήσουν επείγουσα εισαγωγή.
Υπάρχουν παράγοντες κινδύνου που προδιαθέτουν σε ανάπτυξη οξείας προστατίτιδας. Αυτοί είναι:
Tα συνηθέστερα μικρόβια που προκαλούν οξεία προστατίτιδα είναι το κολοβακτηρίδιο (E.Coli), ο εντερόκοκκος, ο σταφυλόκκοκος και ο Proteus. Σπανιότερα την προκαλούν άτυπα μικρόβια. Η διάγνωση τίθεται από την κλινική εικόνα και το ιστορικό του ασθενούς, την καλλιέργεια ούρων και σπέρματος και τον υπέρηχο προστάτη. Πάντα σχεδόν, η οξεία προστατίτιδα ανεβάζει πάρα πολύ την τιμή του PSA, ακόμα και σε τριψήφιες τιμές.
Η χορήγηση αντιβίωσης για τουλάχιστον 15 ημέρες σε συνδυασμό με φάρμακα που διευκολύνουν την δίοδο των ούρων από τον προστάτη είναι η θεραπεία εκλογής. Επί σοβαρότερης συμπτωματολογίας θα απαιτηθεί περαιτέρω αντιμετώπιση και νοσοκομειακή νοσηλεία.
Αν παραμείνει χωρίς θεραπεία, η οξεία προστατίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρότερες καταστάσεις, όπως ουροσήψη και βακτηριαιμία, χρόνια προστατίτιδα, υπογονιμότητα, στένωμα ουρήθρας και στυτική δυσλειτουργία.
Η χρόνια προστατίτιδα εμφανίζεται κυρίως στους σεξουαλικά ενεργούς και νεότερους άνδρες που μπορεί να οφείλεται σε μικρόβιο ή σε άλλους, μη μικροβιακούς παράγοντες (ορμονολογικούς, ανοσολογικούς, νευρολογικούς, ψυχολογικούς, χημικούς κλπ.). Τα συμπτώματα ποικίλλουν ή μπορεί και να μην υπάρχουν. Υπάρχει ακόμα και η πιθανότητα της εμφάνισης στυτικής δυσλειτουργίας.
Η κλινική εικόνα όμως δεν είναι θορυβώδης, όπως στην οξεία. Ο ουρολόγος μπορεί να διαγνώσει τον σωστό κλινικό «φαινότυπο» για κάθε ασθενή, χρησιμοποιώντας τις κατάλληλες κλινικές και εργαστηριακές εξετάσεις (π.χ δακτυλική εξέταση, καλλιέργειες προστατικού εκκρίματος, σπέρματος, ούρων, εξεταση PSA, υπέρηχο). Ο φαινότυπος αυτός ορίζεται από τον Ουρολόγο εύκολα και περιγράφεται από το ακρωνύμιο UPOINT.
Η καλύτερη εξέταση για τη διάγνωση του τύπου της χρόνιας προστατίτιδας είναι η λεγόμενη εξέταση Stamey-Meares, κατά την οποία λαμβάνονται δείγματα ούρων πριν και μετά από προστατικη μάλαξη για 30 δευτερόλεπτα, μαζί με το προστατικό έκκριμα που μπορεί να παραχθεί. Τα δείγματα αυτά αποστέλλονται στο μικροβιολογικό εργαστήριο για μικροσκοπική και μικροβιολογική ανάλυση και τα αποτελέσματα εκτιμώνται από Ουρολόγο, ο οποίος μετά θα καθορίσει τη σωστή θεραπεία.
Να τονίσουμε σε αυτό το σημείο ότι ένα συχνότατο εύρημα στον υπέρηχο προστάτη είναι η παρουσία ασβεστώσεων-αποτιτανώσεων εντός του προστάτη. Το εύρημα αυτό στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι εντελώς αθώο και αντικατοπτρίζει την αντίδραση του προστάτη σε προηγούμενες λοιμώξεις, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει αυτόματα προστατίτιδα ή κάποια επείγουσα κατάσταση.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση της προστατίτιδας μπορεί να είναι συντηρητική, φαρμακευτική ή και χειρουργική σε ειδικές περιπτώσεις.
Το είδος της αντιμετώπισης βασίζεται στο ιστορικό του ασθενούς και την κλινική εξέταση, η οποία καθορίζει τη μορφή της πάθησης και τον αντίκτυπο της στον κάθε ασθενή.
Η θεραπεία της χρόνιας προστατίτιδας βασίζεται σε διάφορους τύπους φαρμάκων, με κυριάρχα τα αντιοξειδωτικά (quercetin, ισοφλαβόνες) και βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που στοχεύουν στον προστάτη (λυκοπένιο, σελήνιο, ψευδάργυρος). Σημαντικό ρόλο παίζουν και τα φυτικά εκχυλίσματα (serenoa repens, τσουκνίδα, γύρη κλπ). Τα παραπάνω έχουν ελεγχθεί με επιστημονικές μελέτες που έχουν αποδείξει την ωφέλιμη δράση τους.
Οι α-αναστολείς και τα αντιφλεγμονώδη έχουν επίσης θέση στη θεραπεία της προστατίτιδας.
Στην περίπτωση της βακτηριακής χρόνιας προστατίτιδας, η σωστή αντιβίωση για το σωστό χρονικό διάστημα μπορεί να δώσει τη λύση. Οι πιο συχνά χρησιμοποιούμενες αντιβιώσεις είναι οι κινολόνες, η φωσφομυκίνη και η τριμεθοπρίμη. Απαιτείται μεγάλη προσοχή κατά τη διάρκεια της θεραπείας, διότι οι ασθενείς θα πρέπει να λαμβάνουν την αντιβίωση για 1-3 μήνες και οι παρενέργειες των αντιβιοτικών να δημιουργήσουν σοβαρότερα προβλήματα. Ο Ουρολόγος είναι υποχρεωμένος να ενημερώνει υπεύθυνα κάθε ασθενή.
Είναι όμως σημαντικό να τονιστεί ότι τα συμπτώματα της προστατίτιδας μπορεί να ομοιάζουν με αυτά της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη, μιας πάθησης που απαιτεί άλλου είδους αντιμετώπιση. Πολλοί άνδρες κουβαλούν πάνω τους την «ταμπέλα» της προστατίτιδας, ενώ τελικά πάσχουν από απόφραξη της ουρήθρας και σημαντικά προβλήματα της ουροδόχου κύστης. Το αποτέλεσμα είναι να λαμβάνουν λάθος θεραπεία και να επιδεινώνεται ένα πρόβλημα που θα μπορούσε να λυθεί έγκαιρα και εύκολα. Επομένως χρειάζεται προσοχή στην επιλογή του ουρολόγου και όχι βιασύνη και αναζήτηση θεραπείας σε μη αποδεδειγμένες θεραπείες του internet.
Ιατρείο Μαρούσι
ΥΓΕΙΑ – Ερυθρού Σταυρού 5,
7ος όροφος,
210 686 7637
Copyright © 2024 Αττική Ουρολογία
Design & Developed by Zonepage
