Η βιοψία προστάτη είναι το τελικό κομμάτι του παζλ στη διαγνωστική διαδικασία που χρησιμοποιείται για την διάγνωση του καρκίνου του προστάτη, μιας από τις πιο διαδεδομένες κακοήθειες που επηρεάζουν τους άνδρες παγκοσμίως. Αυτή η περιεκτική περίληψη στοχεύει να διευκρινίσει τις αρχές, τις τεχνικές, τις ενδείξεις, τις επιπλοκές και τις εξελίξεις στη βιοψία προστάτη.
Η βιοψία προστάτη ενδείκνυται σε άτομα με κλινική υποψία καρκίνου του προστάτη με βάση μη φυσιολογικά ευρήματα στη δακτυλική εξέταση, αυξημένα επίπεδα του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) στον ορό ή μη φυσιολογικές απεικονιστικές μελέτες όπως διορθικό υπερηχογράφημα (TRUS) ή την πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία (MRI). Η απόφαση για τη διενέργεια βιοψίας προστάτη θα πρέπει να εξατομικεύεται, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία, τις συννοσηρότητες, το προσδόκιμο ζωής και τις προτιμήσεις του ασθενούς.
Nα τονίσουμε ότι η εφαρμογή από το 2015 της πολυπαραμετρικής μαγνητικής τομογραφίας, έχει φέρει επανάσταση στην αντιμετώπιση, παρακολούθηση, αλλά και την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη, επιτρέποντας τον ακριβή εντοπισμό και τον χαρακτηρισμό ύποπτων βλαβών στον προστάτη αδένα. Οι βλάβες αυτές καθορίζονται με το σύστημα PIRADS και λαμβάνουν μια βαθμολογία από 1-5. Βλάβες με βαθμό 4 έχουν 50% πιθανότητα να είναι κακοήθεις, ενώ με βαθμό 5 είναι 100% κακοήθεις. Με αυτό τον τρόπο, η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία, με την προϋπόθεση ότι πραγματοποιείται σε μαγνητικούς τομογράφους υψηλής ευκρίνειας 3 Tesla και ότι η εξέταση διαβάζεται από έμπειρους ιατρούς, έχει βοηθήσει στο να μειωθούν εξαιρετικά οι περιττές βιοψίες προστάτη.
Οι βιοψίες προστάτη γίνονται είτε δια του ορθού (διορθικά) είτε δια του περινέου (διαπερινεικά).
Και στις 2 περιπτώσεις γίνεται χρήση διορθικού υπερηχογραφήματος. Τα τελευταία χρόνια και με την τεράστια βοήθεια που παρέχει η ειδική, πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία στην ακριβή απεικόνιση του προστάτη και οι 2 τύποι βιοψίας έχουν μετατραπεί στις λεγόμενες fusion βιοψίες, δηλαδή βιοψίες σύντηξης. Ουσιαστικά, ενώνουμε με ειδικά λογισμικά (software), την εικόνα του υπερήχου και της μαγνητικής, ώστε να δημιουργηθεί το ιδανικό σύστημα πλοήγησης που θα μας κάνει να στοχεύσουμε με απόλυτη ακρίβεια.
Τελευταία, τα λογισμικά αυτά ενισχύονται με την ενσωμάτωση τεχνητής νοημοσύνης (AI). Οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης αναλύουν τις εικόνες της πολυπαραμετρικής μαγνητικής τομογραφίας για να εξαγάγουν ποσοτικά χαρακτηριστικά και μοτίβα απεικόνισης, βοηθώντας στην ανίχνευση βλαβών, τον χαρακτηρισμό και την πρόβλεψη κινδύνου. Τα διαγνωστικά εργαλεία που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν τη λήψη κλινικών αποφάσεων και να βελτιστοποιήσουν τα αποτελέσματα των ασθενών στο πλαίσιο της διάγνωσης και διαχείρισης του καρκίνου του προστάτη.
Σε κάθε περίπτωση, λαμβάνονται συστηματικές βιοψίες, που καλύπτουν όλη την επιφάνεια του προστάτη και τον χαρτογραφούν συνολικά, αλλά και στοχευμένες βιοψίες. Συνήθως, ο ελάχιστος αριθμός συστηματικών βιοψιών είναι 6 από κάθε λοβό του προστάτη, δηλαδή 12. Όσο μεγαλώνει όμως το μέγεθος του προστάτη, τόσο πρέπει να αυξάνεται και ο αριθμός των ιστοτεμαχίων που λαμβάνουμε.
Η στοχευμένη βιοψία προστάτη στοχεύει στη βιοψία συγκεκριμένων βλαβών που εντοπίζονται στην πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία (mpMRI) του προστάτη, έχοντας υψηλή βαθμολόγηση στο σύστημα PIRADS (4-5). Οι τεχνικές βιοψίας σύντηξης, οι οποίες ενσωματώνουν εικόνες mpMRI με απεικόνιση TRUS σε πραγματικό χρόνο, επιτρέπουν την ακριβή στόχευση ύποπτων βλαβών εντός του αδένα του προστάτη. Η στοχευμένη βιοψία προσφέρει βελτιωμένα ποσοστά ανίχνευσης για κλινικά σημαντικό καρκίνο του προστάτη, ενώ ελαχιστοποιεί τη δειγματοληψία καλοήθων ή χαμηλού βαθμού βλαβών.
Για να γίνει μια fusion βιοψία προστάτη, πρέπει ο ασθενής να είναι απόλυτα ακίνητος, ώστε να γίνεται σωστά η σύντηξη των εικόνων και η στόχευση. Για το λόγο αυτό, είναι προτιμότερο να γίνεται η βιοψία υπό μέθη ή γενική νάρκωση. Η βιοψία κρατά 15-30 λεπτά και ο ασθενής εξέρχεται μετά από 1 ώρα του νοσοκομείου. Επιστρέφει κανονικά στη δραστηριότητα του από την επόμενη μέρα.
Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει την εισαγωγή μιας αποστειρωμένης βελόνας μιας χρήσεως βιοψίας μέσω μιας ειδικής κεφαλής υπερήχων, η οποία εισάγεται εντός του ορθού. Υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση και σε πραγματικό χρόνο και αφού γίνει η διαδικασία fusion, λαμβάνονται οι βιοψίες μέσω του τοιχώματος του ορθού με στόχευση ύποπτων περιοχών εντός του αδένα του προστάτη. Διάφορες στρατηγικές βιοψίας, συμπεριλαμβανομένων συστηματικών, στοχευμένων και συνδυασμένων προσεγγίσεων, μπορούν να χρησιμοποιηθούν με βάση το κλινικό σενάριο και τα ευρήματα απεικόνισης. Ο ασθενής βρίσκεται είτε σε πλαγία θέση, είτε σε θέση λιθοτομής. Να πούμε ότι η διαδικασία μπορεί να γίνει με απλή μέθη ή και τοπική αναισθησία εφόσον μπορεί ο ασθενής να συνεργαστεί και δεν απαιτεί χειρουργική αίθουσα.
Η διαπερινεϊκή βιοψία προστάτη, η οποία περιλαμβάνει πρόσβαση στον αδένα του προστάτη μέσω του περινέου και όχι του ορθού, έχει κερδίσει δημοτικότητα λόγω του χαμηλότερου κινδύνου μολυσματικών επιπλοκών και της μειωμένης συχνότητας σήψης. O ασθενής πρέπει να είναι υπό γενική νάρκωση, σε θέση λιθοτομής, δηλαδή σε ύπτια θέση με τα πόδια ψηλά και ιδανικά εντός χειρουργικής αίθουσας. Τοποθετείται όπως πάντα υπέρηχος δια του ορθού και πραγματοποιειται η τεχνική fusion. H διαφορά με τη διορθική βιοψία είναι ότι η βελόνη βιοψίας εισάγεται δια του περινέου, δηλαδή την ανατομική περιοχή μεταξύ των όρχεων και του πρωκτού, μέσω ενός ειδικού στοχευτικού πλέγματος (grid), το οποίο κατευθύνει τον Ουρολόγο στις περιοχές του προστάτη Οι τεχνικές διαπερινεϊκής βιοψίας προσφέρουν ολοκληρωμένη δειγματοληψία του αδένα του προστάτη, ενώ ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο τραυματισμού του ορθού και μόλυνσης. Επιπροσθέτως, η διαπερινεική βιοψία έχει καλύτερη και ευκολότερη πρόσβαση σε σημεία του προστάτη που δυσκολεύουν τη διορθική προσπέλαση, δηλαδή τις πρόσθιες περιοχές και το μέσο λοβό.
Η βιοψία προστάτη σχετίζεται με πιθανές επιπλοκές, αν και με χαμηλά συνολικά ποσοστά νοσηρότητας (5%). Οι συχνές επιπλοκές περιλαμβάνουν παροδική αιματουρία, αιμορραγία από το ορθό, κατακράτηση ούρων, λοίμωξη (1.5%) (π.χ. ουρολοίμωξη, σήψη) και πόνο. Χαρακτηριστική επίσης είναι και η αιμοσπερμία, δηλαδή η ύπαρξη αίματος ή πηγμάτων στο σπέρμα για αρκετές εβδομάδες μετά τη βιοψία. Η διαστρωμάτωση κινδύνου, η αντιβιοτική προφύλαξη και οι σχολαστικές διαδικαστικές τεχνικές είναι απαραίτητες για την ελαχιστοποίηση των ποσοστών επιπλοκών και τη διασφάλιση της ασφάλειας των ασθενών.
Σε γενικές γραμμές, η βιοψία προστάτη είναι μια απόλυτα ασφαλής, ανεκτή και γρήγορη εξέταση, με πολύ σημαντικό ρόλο.
Η βιοψία προστάτη διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη διάγνωση και τη διαστρωμάτωση κινδύνου του καρκίνου του προστάτη, επιτρέποντας στους κλινικούς ιατρούς να εντοπίσουν και να χαρακτηρίσουν με ακρίβεια κακοήθεις βλάβες εντός του αδένα του προστάτη. Οι πρόοδοι στις μεθόδους απεικόνισης, τις τεχνικές βιοψίας και την τεχνητή νοημοσύνη έχουν μεταμορφώσει το τοπίο της βιοψίας προστάτη, ενισχύοντας τη διαγνωστική ακρίβεια, βελτιώνοντας την πρόβλεψη κινδύνου και βελτιστοποιώντας τα αποτελέσματα των ασθενών. Η πλήρης κατανόηση των αρχών, των τεχνικών, των ενδείξεων και των επιπλοκών της βιοψίας προστάτη είναι απαραίτητη για τους κλινικούς ιατρούς που εμπλέκονται στη φροντίδα ασθενών με ύποπτο ή διαγνωσμένο καρκίνο του προστάτη, διασφαλίζοντας ότι χρησιμοποιούνται κατάλληλες διαγνωστικές και διαχειριστικές στρατηγικές για την καθοδήγηση εξατομικευμένων θεραπευτικών προσεγγίσεων.
Ιατρείο Μαρούσι
ΥΓΕΙΑ – Ερυθρού Σταυρού 5,
7ος όροφος,
210 686 7637
Copyright © 2024 Αττική Ουρολογία
Design & Developed by Zonepage
