Αρχική / Παθήσεις / Καρκίνος Ουροδόχου Κύστης

Καρκίνος Ουροδόχου Κύστης

Ο καρκίνος ουροδόχου κύστης, εάν και είναι γνωστός ως “ανδρικός καρκίνος”, εντοπίζεται εξίσου συχνά και στις γυναίκες.  Η εμφάνιση του καρκίνου της ουροδόχου κύστης σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στον τρόπο ζωής. Γι’αυτόν ακριβώς τον λόγο, τακτική κλινική εξέταση τόσο των ανδρών, όσο τον γυναικών είναι σημαντική για την έγκαιρη διάγνωση. 

Καρκίνος ουροδόχου κύστης: Επιβίωση - Επιδημιολογία

Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι ο 7ος πιο συχνά διαγνωσμένος καρκίνος στους άνδρες, ενώ πέφτει στη 10η θέση όταν λαμβάνονται υπόψη και τα δύο φύλα. Η συχνότητα εμφάνισης (ανά 100.000 άτομα/έτος) είναι 9,5 για τους άνδρες και 2,4 για τις γυναίκες.

Παγκοσμίως, το ποσοστό θνησιμότητας (ανά 100.000 άτομα/έτος) ήταν 3,3 για τους άνδρες έναντι 0,86 για τις γυναίκες το 2012. Η συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου της ουροδόχου κύστης και τα ποσοστά θνησιμότητας ποικίλλουν από χώρα σε χώρα λόγω διαφορών στους παράγοντες κινδύνου, στις πρακτικές ανίχνευσης και διάγνωσης και στη διαθεσιμότητα θεραπειών.

Περίπου το 75% των ασθενών με καρκίνο ουροδόχου κύστης παρουσιάζουν επιφανειακή νόσο, δηλαδή νόσο που περιορίζεται στον βλεννογόνο (στάδιο Ta, καρκίνωμα in situ [CIS]) ή στον υποβλεννογόνο (στάδιο T1). Σε νεότερους ασθενείς (< 40 ετών) το ποσοστό αυτό είναι ακόμη υψηλότερο. Οι ασθενείς με Ta-T1 και CIS έχουν υψηλό επιπολασμό λόγω της μακροχρόνιας επιβίωσης σε πολλές περιπτώσεις και χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας λόγω καρκίνου (CSM) σε σύγκριση με τους μυοδιηθητικούς όγκους T2-4.

Προδιαθεσικοί παράγοντες

Το κάπνισμα είναι ο κυρίαρχος προδιαθεσικός παράγοντας, αφού το 50% των ασθενών που διαγιγνώσκονται είναι χρόνιοι ή και βαρείς καπνιστές. Άλλοι παράγοντες σχετίζονται με επαγγελματική έκθεση σε χημικούς παράγοντες, όπως βαφές, κηροζίνη, ή λοιμώξεις όπως η σχιστοσωμίαση. Η πυελική ακτινοβολία που γίνεται συνήθως σε ασθενείς με καρκίνο προστάτη, ορθό ή γυναικολογικών οργάνων, έχουν διπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου ουροδόχου κύστης.

Καρκίνος ουροδόχου κύστης: συμπτώματα

Το κυρίαρχο σύμπτωμα του καρκίνου της κύστης είναι η μακροσκοπική αιματουρία, αν και η ασυμπτωματική αιματουρία της ταινίας ούρων αποτελεί επίσης κοινό σύμπτωμα.Η αιμορραγία, είναι τυπικά, ανώδυνη και προκύπτει σε όλη την ροή των ούρων; μπορεί να υπάρχουν πήγματα και συγκρίμματα. Πόνος υπερηβικός, ουρηθρικός ή της κορυφής του πέους και συμπτώματα του κατώτερου ουροποιητικού (συχνουρία, επιτακτική ούρηση, νυκτουρία) μπορεί να εμφανιστούν σε συμπαγείς όγκους ή σε καρκίνωμα in situ. Οσφυϊκός πόνος μπορεί να εμφανιστεί όταν διηθητικός όγκος προκαλεί υδρονέφρωση από απόφραξη των ουρητήρων ή των ουρητηρικών στομίων. Οι κυστικοί όγκοι μπορεί να προκαλέσουν υδρονέφρωση μόνο με απόφραξη του ουρητήρα. Ουρητηρικοί όγκοι ή κυστικοί όγκοι που αναπτύσσονται εντός του ουρητηρικού στομίου, μπορεί να αποφράξουν τον ουρητήρα.

Καρκίνος ουροδόχου κύστης: απεικόνιση

Η κλασσική διάγνωση τίθεται είτε τυχαία από έναν απλό υπέρηχο κοιλίας είτε λόγω διερεύνησης μιας αιματουρίας. Απεικόνιση της ανωτέρας οδού πραγματοποιείται για τον αποκλεισμό υδρονέφρωσης λόγω ουρητηρικής απόφραξης. Η αξονική ή η μαγνητική ουρογραφία βοηθούν στην σταδιοποίηση της τοπικής επέκτασης του καρκίνου της κύστης και στην ανίχνευση τοπικής λεμφαδενοπάθειας, όταν οι λεμφαδένες είναι μεγαλύτεροι από 1 cm σε διάμετρο.

Σήμερα, οι ουρολόγοι διαθέτουν και ειδικά, περισσότερα ευαίσθητα διαγνωστικά μέσα απεικόνισης των όγκων, όπως τη φωτοδυναμική κυστεοσκόπηση, τη χρήση ειδικών φασμάτων φωτός (narrow band imaging), optical coherence tomography, με τα οποία αφαιρούμε και όγκους μη διακριτούς με το ανθρώπινο μάτι.

Κυστεοσκόπηση

Oι περισσότερες διαγνωστικές κυστεοσκοπήσεις πραγματοποιούνται πλέον σε εξωτερικούς ασθενείς ή ως περιστατικό ημέρας, με την χρήση εύκαμπτου κυστεοσκοπίου. Αυτή επιτρέπει μια γρήγορη εξέταση της ουρήθρας, του προστατικού βόθρου και της κύστης υπό τοπική αναισθησία, ελαχιστοποιώντας την επίδραση της κυστεοσκόπησης για τον ασθενή και επιτρέποντας την γρήγορη εκτίμηση ενός λογικού αριθμού ασθενών. Εάν η κύστη είναι φυσιολογική, ο ασθενής μπορεί να καθησυχασθεί άμεσα. Εάν όγκος φαίνεται εντός της κύστης είναι εύκολο να συζητηθεί η διάγνωση και να γίνει ένα πλάνο για την αντιμετώπιση του, ειδικά προσαρμοσμένο στις συγκεκριμένες συνθήκες του ασθενή, έτσι ώστε ο ασθενής να γνωρίζει τι να περιμένει στη συνέχεια. Εκτομή του όγκου μπορεί να προγραμματιστεί εν συνεχεία καταλλήλως.

Σταδιοποίηση και Βαθμονόμηση του Καρκίνου της Κύστης

Το σύστημα κατάταξης (TNM) όγκος/λεμφαδένες/μεταστάσεις/ για τους όγκους της κύστης ταξινομεί τους όγκους σε επιφανειακούς (σταδίου Ta και Τ1), δηλαδή όγκους που βρίσκονται στα ανώτερα στρώματα της κύστης. Αυτοί, αντιπροσωπεύουν το 75% των αρχικών διαγνώσεων. Συχνά αναφέρονται ως θηλώματα και έχουν τυπική εικόνα στην κυστεοσκόπηση.

 Οι υπόλοιποι όγκοι ονομάζονται μυοδιηθητικοί (σταδίου Τ2-Τ3-Τ4), γιατί διηθούν το βαθύτερο-μυϊκό στρώμα της ουροδόχου κύστης και έχουν πολύ επιθετική συμπεριφορά. Μάλιστα, 1 στους 4 ασθενείς με τέτοιυς όγκους έχουν μεταστάσεις στην αρχική διάγνωση. Τέλος, υπάρχουν και οι καρκίνοι in situ, επίπεδοι καρκίνοι με τάση πολυεστιακότητας και επιθετική συμπεριφορά.

Οι λεμφαδένες σταδιοποιούνται με την χρήση αξονικής τομογραφίας ή μαγνητικής τομογραφίας ή πιο οριστικά μετά από πυελική λεμφαδενεκτομή. Οι μεταστάσεις σταδιοποιούνται με την χρήση ακτινογραφίας θώρακα, αξονικής τομογραφίας, μαγνητικής τομογραφίας ή σπινθηρογραφήματος οστών.

Η ιστοπαθολογική βαθμονόμηση του όγκου χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες: G1,καλά διαφοροποιημένοι, G2 μετρίως διαφοροποιημένοι, G3 κακώς διαφοροποιημένοι. Τόσο η σταδιοποίηση όσο και η βαθμονόμηση καθορίζουν τις θεραπευτικές επιλογές και την τελική πρόγνωση.

Καρκίνος ουροδόχου κύστης:Εξέταση

Οι ασθενείς με αιματουρία συχνά ελέγχονται σε κλινικές για αιματουρία. Τα ούρα πρέπει να καλλιεργούνται για πιθανή λοίμωξη, να ελέγχονται για πρωτεϊνουρία και ένα φρέσκο δείγμα ούρησης να στέλνεται για κυτταρολογική ανάλυση. Κακοήθη μεταβατικά κύτταρα στα ούρα είναι συνήθως ενδεικτικά είτε υψηλού βαθμού θηλώδους/συμπαγούς όγκου είτε καρκινώματος in situ. Μια αρνητική κυτταρολογική ούρων δεν εεξασφαλίζει την απουσία νόσου, διότι είναι συχνό φαινόμενο σε καλά διαφοροποιημένους όγκους.

Κλινική Εξέταση

Η κλινική εξέταση σπανίως αποκαλύπτει κάποια ανωμαλία, αν και ψηλαφητή κύστη μπορεί σπανίως να είναι παρούσα εάν υπάρχουν πήγματα στην κύστη, ειδικά αν ο ασθενής παρουσιάζεται επειγόντως με αιμορραγία και πόνο.

Διουρηθρική Εκτομή

Μετά τη διάγνωση ενός νέου όγκου με το εύκαμπτο κυστεοσκόπιο, η διουρηθρική εκτομή του όγκου προγραμματίζεται, είτε σε καθημερινή βάση (για μικρούς όγκους) ή είτε ως εσωτερικός ασθενής. Ένα ρεζεκτοσκόπιο χρησιμοποιείται για την εκτομή του όγκου από την κύστη και για την εκτέλεση βιοψίας της υποκείμενης στιβάδας του εξωστήρα μυός. Ο ιστός που έχει αφαιρεθεί στέλνεται για ιστολογική εκτίμηση, όπου ο παθολόγος επιβεβαιώνει την διάγνωση και καθορίζει το στάδιο και τον βαθμό του όγκου.

Καρκίνος της ουροδόχου κύστης: Αντιμετώπιση

Η θεραπεία διαφέρει ανάλογα αν ο όγκος διηθεί τον μυϊκό χιτώνα ή όχι της κύστης.

Ο επιφανειακός καρκίνος αντιμετωπίζεται με διουρηθρική εκτομή, ενδοκυστική έγχυση χημειοθεραπευτικών (επιρουμπικίνη, μιτομυκίνη) ή ανοσοδιεγερτικών φαρμάκων (BCG), ανάλογα με τη διαφοροποίηση του όγκου. Απαιτείται σε όλες τις περιπτώσεις στενή παρακολούθηση με απεικόνιση, κυστεοσκόπηση, κυτταρολογική εξέταση ούρων σε τακτά χρονικά διαστήματα για τα οποία θα σας ενημερώνει ο θεράπων ιατρός σας. Η στενή παρακολούθηση είναι τεραστίας σημασίας, διότι ο καρκίνος της κύστης είναι πολυεστιακή και υποτροπιάζουσα νόσος, ενώ χωρίς θεραπεία εξελίσσεται σε νόσο χειρότερης πρόγνωσης.

Ο μυοδιηθητικός όγκος της ουροδόχου κύστης αποτελεί ένδειξη για την αφαίρεση της κύστης (ριζική κυστεκτομή) και την εκτροπή των ούρων με τη χρήση τμήματος λεπτού εντέρου. Στον άνδρα αφαιρείται και ο προστάτης με τις σπερματοδόχους κύστεις, ενώ στη γυναίκα αποφασίζεται από κοινού με την ασθενή η διατήρηση της μήτρας και των εξαρτημάτων της (π.χ. σε νεαρές ασθενείς). Σε όλες τις περιπτώσεις η κυστεκτομή συνοδεύεται από εκτεταμένη εκτομή των λεμφαδένων της πυέλου.

Η εκτροπή των ούρων (ορθότοπη, δηλαδή με δημιουργία νεοκύστης από λεπτό έντερο και τοποθετησή της στη θέση της ουροδόχου ή ετερότοπη με δημιουργία στομίας στο δέρμα) αποφασίζεται με βάση πολλαπλούς παράγοντες, τους οποίους υποχρεούται ο χειρουργός-ουρολόγος να τις συζητά με τον ασθενή του.

Το ογκολογικό και λειτουργικό αποτέλεσμα είναι εφάμιλλο της ανοικτής και πιθανότατα καλύτερο, ειδικά στο λειτουργικό κομμάτι (εγκράτεια ούρων στην ορθότοπη εκτροπή και στυτική λειτουργία, εφόσον διατηρηθούν τα νεύρα της στύσης).

 

Καρκίνος της ουροδόχου κύστης: Ρομποτική ριζική προστατεκτομή

H ριζική προστατεκτομή πραγματοποιούνταν παραδοσιακά με ανοικτή μέθοδο. Η ρομποτική ριζική κυστεκτομή αποτελεί την πιο προηγμένη μέθοδο εκτομής της ουροδόχου κύστης. Είναι μια πλήρως ενδοσωματική τεχνική, ενώ παράλληλα παρέχει τη δυνατότητα  δημιουργίας της εκτροπής των ούρων. Αποτελεί την πλέον η χρυσή επιλογή θεραπείας, η οποία παρουσιάζει σημαντικότατα πλεονεκτήματα από πλευράς μετεγχειρητικής νοσηρότητας, όπου μεταξύ άλλων είναι: 

  • μικρότερη απώλεια αίματος
  • μικρότερη νοσηλεία
  • λιγότερος πόνος
  • άρτιο αισθητικό αποτέλεσμα
  • μικρότερη πιθανότητα μετεγχειρητικής κήλης

Για την ασφαλή αντιμετώπιση του καρκίνου ουροδόχου κύστης είναι σημαντική η επιλογή ενός εξειδικευμένο Χειρουργού Ουρολόγου. Ο Ρομποτικός Χειρουργός- Ουρολόγος, Δρ. Σταύρος Τυριτζής, είναι απόλυτα καταρτισμένος στην αντιμετώπιση του καρκίνου κύστης. Η εξειδίκευση του στη ρομποτική ριζική κυστεκτομή, τον καθιστά έναν απο τους ελάχιστους Ρομποτικούς Χειρουργούς Ουρολόγους της Ελλάδας. Επικοινωνήστε μαζί του για να λάβετε την επιστημονική το γνώμη. 

 

Η συχνότητα εμφάνισης (ανά 100.000 άτομα/έτος) είναι 9,5 για τους άνδρες και 2,4 για τις γυναίκες.

Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι αυτά της αιματουρίας, συχνουρίας, πόνου στην ούρηση και βάρους στη λεκάνη.

Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης μπορεί να έχει μη προβλέψιμη συμπεριφορά. Ο επιθετικός καρκίνος σχετίζεται με τη γρήγορη ανάπτυξη των καρκινικών όγκων και την εξάπλωση τους στους γύρω ιστούς.

Η διάγνωση του καρκίνου ουροδόχου κύστης περιλαμβάνει την κλινιική εξέταση και την εκτέλεση της κυστεροσκόπησης.

Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης φέρει υψηλό ποσοστό θνησιμότητας, ωστόσο σε κάθε περίπτωση ο τύπος του καρκίνου και το στάδιο όπου διαγιγνώσκεται είναι κάποιες βασικοί παράμετροι.

ΚΑΛΕΣΤΕ ΜΑΣ