Ο καρκίνος νεφρού αποτελεί τον πιο συχνό τύπο καρκίνου του ουρουποιητικού συστήματος. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως υπάρχουν και οι καλοήθεις όγκοι νεφρού.
Υπάρχουν δύο τύποι καλοηθών όγκων, το ογκοκύττωμα και το αγγειομυολίπωμα.
Το ογκοκύττωμα δεν μπορεί να διαχωριστεί από το καρκίνωμα των νεφρικών κυττάρων παρά μόνο με την ιστολογία.
Τα αγγειομυολιπώματα είναι ασυμπτωματικά όταν είναι μικρά, αλλά έχουν αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας όταν είναι > 4 cm. Σχετίζονται με οζώδη σκλήρυνση, νοητική καθυστέρηση, επιληψία και σμηγματογόνο αδένωμα (Nόσος Bourneville). Τα αγγειομυολιπώματα είναι οι μόνοι όγκοι που μπορούν να διαγνωστούν με ασφάλεια με μαγνητική τομογραφία και συνήθως δεν απαιτούν καμία θεραπεία, παρά μόνο όταν είναι μεγάλου μεγέθους ή αιμορραγούν αυτόματα.
Τα καρκινώματα των νεφρικών κυττάρων αποτελούν το 2% των καρκίνων των ενηλίκων με μέση ηλικία διάγνωσης τα 70 έτη και 56% θνητότητα εξαιτίας του όγκου. Η αυξημένη χρήση κοιλιακών απεικονιστικών μεθόδων αντιστοιχεί σε μεγαλύτερη αναλογία (30-60%) όγκων που διαγιγνώσκονται τυχαία και για το λόγο αυτό ονομάζονται τυχαιώματα. Το 30% των ασθενών έχουν στοιχεία μεταστάσεων κατά την παρουσίαση.
Το 96% των νεφρικών όγκων είναι σποραδικοί και 4% είναι κληρονομικοί. Η πιο συχνά κληρονομούμενη μορφή είναι η νόσος von Hippel-Lindau, ένας αυτοσωματικά επικρατής οικογενής καρκίνος με μετάλλαξη στο βραχύ σκέλος του χρωμοσώματος 3. Το σύνδρομο περιλαμβάνει καρκίνωμα των νεφρικών κυττάρων, αμφιβληστροειδικά αγγειώματα, παρεγκεφαλιδικά αιμαγγειωβλαστώματα, φαιοχρωμοκυττώματα, κύστεις του νεφρού, του παγκρέατος ή της επιδιδυμίδας, όγκους των παγκρεατικών νησιδιακών κυττάρων και όγκους του ενδολεμφικού θύλακου. Περισσότεροι από το 70% των ασθενών αναπτύσσουν νεφρικούς όγκους μέχρι την ηλικία των 60 ετών, και αυτοί είναι συχνά πολυεστιακοί.
Υπάρχουν διάφοροι ιστολογικοί τύποι νεφρικών καρκίνων. Συχνότερο είναι το διαυγοκυτταρικό καρκίνωμα σε ποσοστο 70-80%. Άλλοι τύποι είναι το θηλώδες, το χρωμόφοβο, αδιαφοροποίητο και τα σαρκώματα, ως οι πιο επιθετικοί τύποι καρκινωμάτων.
Η κατάταξη με το σύστημα όγκος/λεμφαδένες/μεταστάσεις (TNM) φαίνεται στον Πίνακα 2. Κατά την διάγνωση, το 25-30% έχει μεταστάσεις στους πνεύμονες, μαλακούς ιστούς, οστά, ήπαρ και εγκέφαλο με σειρά συχνότητας. Όσο μεγαλύτερο το μέγεθος ενός όγκου στο νεφρό, τόσο μεγαλύτερη και η πιθανότητα για μετάσταση. Όγκοι ως 4 εκατοστά, έχουν πιθανότητα για μετάσταση μόλις 1%, ενώ πάνω από 7 εκατοστά 15-20%.
Η κλασσική τριάδα οσφυϊκός (λαγόνιος) πόνος, αιματουρία και οσφυϊκή μάζα προκύπτει μόλις στο 10% των ασθενών. Η τυχαία ανίχνευση των νεφρικών όγκων αποτελεί το πιο συχνό φαινόμενο (30-60%). Οι ασθενείς μπορεί να παρουσιαστούν μόνο με αιματουρία, ενώ και τα παρανεοπλασματικά σύνδρομα είναι συχνά (Πίνακας). Οι συμπτωματικοί ασθενείς είναι πιο πιθανό να έχουν υψηλού σταδίου νόσο.
Συχνά δεν υπάρχουν ευρήματα κατά την εξέταση, εκτός από την απώλεια βάρους, την καχεξία ή την αναιμία. Η εξέταση της κοιλίας μπορεί να αποκαλύψει ψηλαφητή μάζα στην ανώτερη κοιλιακή ή οσφυϊκή χώρα. Δεξιά κιρσοκήλη μπορεί να υπάρχει σε ασθενείς με όγκο στον δεξιό νεφρό. Οίδημα των κάτω άκρων, που υπονοεί νόσο των λεμφαδένων ή απόφραξη της κάτω κοίλης φλέβας, εμφανίζεται περιστασιακά.
| ΠΑΡΑΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΝΕΦΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ | |
|---|---|
| ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ | ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ |
| ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΚΑΘΙΖΗΣΗΣ ΕΡΥΘΡΩΝ | 55% |
| ΥΠΕΡΤΑΣΗ | 35% |
| ΑΝΑΙΜΙΑ | 35% |
| ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ | 35% |
| ΠΥΡΕΤΟΣ | 15% |
| ΣΥΝΔΡΟΜΟ STAUFFER | 15% |
| ΥΠΕΡΑΣΒΕΣΤΙΑΙΜΙΑ | 10% |
| ΠΟΛΥΚΥΤΤΑΡΑΙΜΙΑ | 3% |
| ΝΕΥΡΟΜΥΟΠΑΘΕΙΑ | 3% |
Η ακτινογραφία θώρακα και μια αξονική του θώρακα θεωρούνται σημαντικές για τη σταδιοποίηση του καρκίνου νεφρού και εκτελούνται για όλους τους ύποπτους νεφρικούς όγκους >3cm. Το σπινθηρογράφημα των οστών γίνεται σε εκείνους τους ασθενείς με πόνο στα οστά ή με αυξημένη αλκαλική φωσφατάση. Περιστασιακά, υπέρηχος ή βιοψία με βελόνη καθοδηγούμενη με αξονική τομογραφία της βλάβης είναι απαραίτητη, όταν υπάρχει πραγματική αμφιβολία για την φύση της νεφρικής μάζας. Σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια, μπορεί να χρειασθεί νεφρόγραμμα ή μέτρηση της σπειραματικής νεφρικής διήθησης.
Οι εξετάσεις ρουτίνας πρέπει να περιλαμβάνουν, ανάλυση ούρων, πλήρη αιματολογικό έλεγχο, ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ), ηλεκτρολύτες, κρεατινίνη και λειτουργικές δοκιμασίες ήπατος (αλκαλική φωσφατάση, ασβέστιο ορού).
Η καλύτερη μέθοδος θεραπείας του νεφρικού καρκίνου είναι το χειρουργείο, αλλά η δυνατότητα να επιτευχθεί αυτός ο στόχος εξαρτάται από το στάδιο και τον βαθμό της νόσου.
Η κύρια χειρουργική θεραπεία ήταν η ριζική νεφρεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση ολόκληρου του νεφρού, η οποία κλασσικά περιλαμβάνει πρώιμο έλεγχο των νεφρικών αγγείων και απομάκρυνση του περινεφρικού λίπους, της περιτονίας Gerota, των περιοχικών λεμφαδένων και του σύστοιχου επινεφριδίου.
Η εμπλοκή του επινεφριδίου εμφανίζεται στο 6% όλων των νεφρικών καρκίνων, αλλά ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος σε όγκους μεγαλύτερου σταδίου και βαθμού. Το επινεφρίδιο πρέπει να απομακρύνεται σε όγκους του άνω πόλου, πολυεστιακούς όγκους και σε προσβολή της νεφρικής φλέβας.
Σήμερα πλέον, διαθέτουμε χειρουργικές τεχνικές που μπορούν να διασώσουν τον νεφρό (ρομποτική μερική νεφρεκτομή), χωρίς να διακινδυνεύεται το ογκολογικό αποτέλεσμα. Η μερική νεφρεκτομή χρησιμοποιείται πάντα σε ασθενείς στους οποίους η ριζική νεφρεκτομή θα αφήσει τον ασθενή χωρίς νεφρό ή απαιτούν θεραπεία νεφρικής υποκατάστασης με την μορφή της διάλυσης , καθώς και σε όλους τους ασθενείς με μικρούς όγκους νεφρού, έως τα 7 εκατοστά. Η διάσωση του νεφρού εξασφαλίζει μικρότερο καρδιαγγειακό κίνδυνο μελλοντικά για τον ασθενή, αφού το στρες στον οργανισμό είναι μικρότερο.
Τόσο η ριζική όσο και η μερική νεφρεκτομή μπορούν να πραγματοποιηθούν λαπαροσκοπικά και πλέον ρομποτικά. Οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές σχετίζονται με μικρότερη απώλεια αίματος, λιγότερο πόνο, μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο και πιο γρήγορη επιστροφή στις φυσιολογικές δραστηριότητες.
Νεφρικοί Όγκοι: Σήμερα, η ρομποτική νεφρεκτομή και η ρομποτική μερική νεφρεκτομή είναι η πρώτη επιλογή θεραπείας παγκοσμίως.
Φυσικά, το αισθητικό αποτέλεσμα είναι σαφώς ανώτερο (μικρές οπές έναντι μεγάλης τομής).
Οι κύριες τεχνικές που χρησιμοποιούνται είναι η κρυοπηξία (cryoablation) και η εκτομή με ραδιοσυχνότητες (RF: radiofrequency ablation). Η κρυοπηξία συνήθως πραγματοποιείται με λαπαροσκοπική καθοδήγηση ή διαδερμικά μέσω αξονικού τομογράφου.
Πριν την εφαρμογή αυτών των τεχνικών, απαιτείται πάντα η βιοψία του όγκου για την επιβεβαίωση της νόσου.
Οι δύο τεχνικές φαίνονται υποσχόμενες, αλλά έχουν αναφερθεί περιπτώσεις ατελούς εκτομής του όγκου. Σαφώς, το ογκολογικό τους αποτέλεσμα βιβλιογραφικά είναι κατώτερο του χειρουργείου, με υψηλότερα ποσοστά υποτροπών που φθάνουν το 8-10%. Αυτές οι τεχνικές χρησιμοποιούνται σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας με πολλαπλή συνοσηρότητα ή με κληρονομικούς νεφρικούς καρκίνους που είναι πιθανό να αναπτύξουν περαιτέρω όγκους και αναπόφευκτα θα χρειαστούν πολλαπλές θεραπείες.
Ο καρκίνος νεφρού μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Η ρομποτική μερική ή ριζική νεφρεκτομή αποτελεί την πλέον προηγμένη θεραπεία. Για την αντιμετώπιση του καρκίνου στα νεφρά, επικοινωνήστε με τον Ρομποτικό Χειρουργό, Δρ. Σταύρο I. Τυριτζή.
Ιατρείο Μαρούσι
ΥΓΕΙΑ – Ερυθρού Σταυρού 5,
7ος όροφος,
210 686 7637
Copyright © 2024 Αττική Ουρολογία
Design & Developed by Zonepage
