15% των ζευγαριών παγκοσμίως είναι υπογόνιμα, δηλαδή αδυνατούν να τεκνοποιήσουν μετά από ελεύθερες, τακτικές επαφές διάρκειας 1 έτους και θα αναζητήσουν ιατρική βοήθεια για το πρόβλημά τους. Στο 50% των περιπτώσεων, το πρόβλημα της υπογονιμότητας οφείλεται στον άνδρα. Επομένως, είναι ξεκάθαρος ο ρόλος του Ουρολόγου-Ανδρολόγου στο να διερευνήσει τα αίτια της ανδρικής υπογονιμότητας και να δώσει λύση.
Πρέπει να τονίσουμε ότι σε ένα ποσοστό 30-40% των περιπτώσεων, η υπογονιμότητα ονομάζεται ιδιοπαθής, επειδή δεν είναι δυνατό να ανευρεθεί το αίτιό της.
Η υπογονιμότητα στον άνδρα είναι εξαιρετικά εύκολο να διερευνηθεί, με το λεγόμενο σπερμοδιάγραμμα, δηλαδή τη μικροσκοπική εξέταση του σπέρματος, ώστε να αναγνωριστούν διαταραχές στον αριθμό, τη μορφολογία, τη ζωτικότητα και την ταχύτητα των σπερματοζωαρίων. Υπάρχουν οι ελαφριές, μέτριες και σοβαρές υπογονιμότητες. Στην περίπτωση που στο σπερμοδιάγραμμα δεν ανευρίσκονται σπερματοζωάρια, ο άνδρας διαγιγνώσκεται ως αζωοσπερμικός και χρειάζεται περαιτέρω εξετάσεις.
Η διάγνωση της ανδρικής υπογονιμότητας εκτός από το σπερμοδιάγραμμα, απαιτεί και τη διενέργεια περαιτέρω εξετάσεων, ώστε να αναγνωριστεί κάποιο από τα παραπάνω αίτια.
Έτσι, άλλες εξετάσεις που χρειάζονται είναι:
Φυσιολογικό σπερμοδιάγραμμα (βασικές παράμετροι)
| Παράμετρος | Φυσιολογικές χαμηλότερες τιμές |
|---|---|
| Όγκος σπέρματος | 1.5 mL |
| Συνολικός αριθμός σπερματοζωαρίων | 39 εκατομμύρια |
| Συγκέντρωση σπερματοζωαρίων | 15 εκατομμύρια/mL |
| Κινητικότητα | 40% |
| Ζωτικότητα | 58% |
| Φυσιολογικές μορφές | 4% |
Το σπερμοδιάγραμμα είναι μια απλή, αλλά ειδική εξέταση που απαιτεί έμπειρο επαγγελματία για να δώσει αξιόπιστα αποτελέσματα, ενώ χρειάζεται και συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως την αποχή από τη σεξουαλική επαφή ή την εκσπερμάτιση 3-4 ημέρες πριν την εξέταση, τη μη χρήση αντιβιοτικών ή την ύπαρξη πυρετικού επεισοδίου προ της εξέτασης. Και βέβαια, το δείγμα πρέπει να δίνεται εξ’ολοκλήρου και άμεσα στο ειδικό εργαστήριο, ώστε να μην αλλοιώνεται από ακραίες συνθήκες του εξωτερικού περιβάλλοντος.
Υπάρχουν και περισσότερες εξειδικευμένες εξετάσεις που θα ζητήσει ο έμπειρος Ουρολόγος, αλλά με τις παραπάνω εξετάσεις έχει καλυφθεί η πλειονότητα των αιτιών της υπογονιμότητας.
Ανάλογα με το αίτιο, υπάρχει και η κατάλληλη θεραπεία, την οποία θα αποφασίσει από κοινού με τον ασθενή ο Ουρολόγος.
Η θεραπεία για την ανδρική υπογονιμότητα στοχεύει στην αντιμετώπιση των υποκείμενων αιτιών, στη βελτίωση της ποιότητας και της ποσότητας του σπέρματος και στην ενίσχυση των πιθανοτήτων επίτευξης εγκυμοσύνης. Οι επιλογές θεραπείας μπορεί να περιλαμβάνουν:
Τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής: Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η διακοπή του καπνίσματος, η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ, η διατήρηση ενός υγιούς βάρους και η αποφυγή της έκθεσης σε περιβαλλοντικές τοξίνες μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας και της γονιμότητας του σπέρματος.
Φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα μπορεί να συνταγογραφηθούν για τη θεραπεία υποκείμενων ορμονικών ανισορροπιών, λοιμώξεων ή άλλων ιατρικών καταστάσεων που μπορεί να επηρεάσουν την παραγωγή ή τη λειτουργία του σπέρματος. Για παράδειγμα, η εμπειρική θεραπεία με κλομιφαίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί, ενώ μπορεί να συνταγογραφηθούν και αντιβιοτικά για τη θεραπεία λοιμώξεων. Σημαντικό όφελος παρέχουν και ο συνδυασμός ιχνοστοιχείων και αντιοξειδωτικών σκευασμάτων, όπως το σελήνιο, ο ψευδάργυρος και άλλα. Η θεραπεία με αντιοξειδωτικά γίνεται για 3 μήνες.
Τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (ART): Οι διαδικασίες ART όπως η ενδομήτρια σπερματέγχυση (IUI) ή η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) μπορεί να συνιστώνται σε ζευγάρια με ανδρική υπογονιμότητα. Αυτές οι διαδικασίες περιλαμβάνουν τη συλλογή σπέρματος από τον άνδρα σύντροφο, την επεξεργασία του στο εργαστήριο και στη συνέχεια τη χρήση του για τη γονιμοποίηση των ωαρίων της γυναίκας. Η ενδοκυτταροπλασματική ένεση σπέρματος (ICSI), μια παραλλαγή της εξωσωματικής γονιμοποίησης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την έγχυση ενός μόνο σπερματοζωαρίου απευθείας σε ένα ωάριο για να διευκολυνθεί η γονιμοποίηση σε περιπτώσεις σοβαρής ανδρικής υπογονιμότητας ή ανωμαλιών του σπέρματος.
Χειρουργικές επεμβάσεις: Μπορούν να γίνουν χειρουργικές επεμβάσεις για τη διόρθωση ανατομικών ανωμαλιών, την αφαίρεση εμποδίων ή την αποκατάσταση κιρσοκήλης που μπορεί να επηρεάζουν την παραγωγή ή την παράδοση σπέρματος. Για παράδειγμα, η αποκατάσταση της κιρσοκήλης περιλαμβάνει την απολίνωση ή τον εμβολισμό των διεσταλμένων φλεβών για τη βελτίωση της ροής του αίματος στους όρχεις και της παραγωγής σπέρματος, με χρήση μικροσκοπίου. Πρόκειται για μια ανώδυνη, γρήγορη μικροεπέμβαση των 30 λεπτών, που δεν απαιτεί νοσηλεία και μπορεί πραγματικά να αποκαταστήσει τις διαταραχές του σπέρματος σε ποσοστό 70% εντός 6-9 μηνών, σε άνδρες έως 40 ετών.
Τεχνικές ανάκτησης σπέρματος: Σε περιπτώσεις αποφρακτικής αζωοσπερμίας, όπου το σπέρμα υπάρχει στους όρχεις αλλά δεν μπορεί να φτάσει στην ουρήθρα λόγω απόφραξης στην αναπαραγωγική οδό, υπάρχουν τεχνικές ανάκτησης σπέρματος, όπως η εξαγωγή σπέρματος όρχεων με χρήση μικροσκοπίου (Micro-TESE=Testicular Sperm Extraction). Η βιοψία του όρχεος είναι μια μικροεπέμβαση, όπου με τη χρήση μικροσκοπίου και μια πολύ μικρή τομή στον όρχι, μπορεί να βρεθούν καλής ποιότητας σπερματοζωάρια, με τη βοήθεια ειδικού κλινικού εμβρυολόγου, ο οποίος παρευρίσκεται στο χειρουργείο και απαντά επί τόπου στον χειρουργό-Ουρολόγο. Η βιοψία του όρχεος δεν απαιτεί νοσηλεία στο νοσοκομείο και ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στις δραστηριότητές του.
Σπέρμα δότη: Σε περιπτώσεις σοβαρής ανδρικής υπογονιμότητας όπου η παραγωγή σπέρματος είναι σοβαρά μειωμένη ή απουσιάζει, η χρήση σπέρματος δότη μπορεί να θεωρηθεί ως εναλλακτική λύση στη χρήση του σπέρματος του άνδρα συντρόφου.
Συμπερασματικά, η ανδρική υπογονιμότητα είναι μια πολύπλοκη και πολυπαραγοντική κατάσταση που μπορεί να έχει σημαντικές συναισθηματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις σε άτομα και ζευγάρια. Ωστόσο, με τις εξελίξεις στην αναπαραγωγική ιατρική και μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στη διάγνωση και τη θεραπεία, πολλά ζευγάρια μπορούν να ξεπεράσουν την ανδρική υπογονιμότητα και να επιτύχουν το όνειρό τους να γίνουν γονείς. Κατανοώντας τις αιτίες, υποβάλλοντας σε ενδελεχή διαγνωστική αξιολόγηση και διερευνώντας τις διαθέσιμες επιλογές θεραπείας, άτομα και ζευγάρια μπορούν να συνεργαστούν με επαγγελματίες υγείας για να αναπτύξουν εξατομικευμένα σχέδια θεραπείας προσαρμοσμένα στις μοναδικές ανάγκες και περιστάσεις τους, αυξάνοντας τελικά τις πιθανότητές τους να επιτύχουν μια επιτυχημένη εγκυμοσύνη.
Ιατρείο Μαρούσι
ΥΓΕΙΑ – Ερυθρού Σταυρού 5,
7ος όροφος,
210 686 7637
Copyright © 2024 Αττική Ουρολογία
Design & Developed by Zonepage
